Borsa alım satımları esnasında bazı yollar izlenerek alım satımlar yapılmaktadır. Bunlardan biri de Ortalama gerçek fark anlamına gelen Average True Range’dir. Kısaca ATR harfleri olarak gösterilir. Piyasa hareketliliğini ölçmek ve göstermek için kullanılır. 1970’ li yıllarda J. Welles Wilder tarafından geliştirilmiş bir ölçüt olup o zamandan beri kullanılmaktadır.
Ortalama gerçek fark kripto para, Forex ve BİST borsalarında görülür. Forex, yabancı ülke paralarının alınıp satıldığı piyasadır. Döviz fiyatları bu piyasaya yapılan arz ve taleple belirlenir. Her ülkede kendi yasaları ile denetlenen bir Forex piyasası vardır ve denetim altındadır. Bu yönden güvenirlilik taşır.
Türkiye’de de bu piyasa Sermaye Denetim Kurulu (SPK) denetimi altında çalışmalar yapılmaktadır. Banker krizinden sonra 1985 yılında sermaye piyasasındaki kuruluşları denetlemek için SPK kuruldu ve modern bankacılık dönemi başlayıp İstanbul Menkul Değerler Borsası kuruldu. İMKB’nin adı 2013 yılından sonra BİST, Borsa İstanbul olarak değiştirildi.
Finans sektörüne yeni başlayan kişiler tarafından önem ile üzerinde durulması ve dikkatle incelenmesi gereklidir. Bu bir analiz yöntemi olup, başarının bir yoludur. Bunu şöyle açabiliriz. Alım satımın amacı bu işlemler sırasında azami kazancı elde etmektir. Yani kazancın çok olacağı zamanları belirleyecek bir analiz yöntemine sahip olmak gerekmektedir. Bu sayede satış zamanlaması yapılabilir ve zamanında yapılan satış ile eldeki değerler istendiği gibi arttırılır.
Ortalama gerçek fark hesaplanmasındaki yöntem şudur: Belli bir zaman aralığı alınır. Bu zaman aralığında iniş çıkışlar her bir kalemde tek tek kontrol edilecektir. Kısacası en düşük fiyat ile en yüksek fiyat arasındaki ortalama belirlenen zaman aralığında hesaplanır. Bu noktada ortalama gerçek farkı konusunda isabetli bir şekilde bilgi sahibi olmak beraberinde önemli kazanımları da getirmektedir.
Bu yöntem her türlü metanın ya da ticari değerin alım satımında pratikte kullanılabildiği gibi, kripto para için de kullanılır. Amaç en az risk alıp, en kısa zamanda en çok getiri elde edebilmektir. Genellikle on dört günlük ortalama gerçek fark kullanılmasına rağmen bu her zaman doğru olmayabilir.
Uzun süre elde bekleterek satışa geçen yatırımcı için uygun olan on dört günlük Ortalama gerçek fark değeri üzerinden işlem yapmak doğru olabilir. Ama aynı şey kısa süreli işlemler yapan bir yatırımcı için pek doğru olmayabilir. Daha net ve kısa dönem için zaman aralığı kısa tutularak hesaplanmalıdır. Peki, ortalama gerçek fark tam olarak nasıl hesaplanmaktadır?
Ortalama Gerçek Fark Nasıl Hesaplanır?
Üstte anlatıldığı şekilde önce birperiyod alınır. Bu genelde 14 gündür ama duruma göre değişebileceği anlatılmıştır. Ortalama gerçek fark hesaplamasında üç şekilde yapılan gerçek aralık hesaplanarak başlanır.
- Birincisinde bir önceki dönemin kapanma fiyatı ile şu an var olan pik
- İkinci aşamada ise şu an var olan dip fiyat ile bir önceki dönemin fiyatı
- Son ve üçüncü aşamada ise şu an var olan dip ve pik fiyatlar
Alınarak hesaplama yapılır. Hesaplama sonuçları negatif veya pozitif olarak çıkar ama negatif veya pozitif olunmasına bakılmaz ve en yüksek gerçek değer kabul edilir.
Bulunan değerler dik çizgiler biçiminde grafiğe işlenir. Her uzun dik çizgi o periyod da olan büyük farklılığı gösterir. Buna volatilite denir. Kısaca anlatmak gerekirse volatilite piyasadaki hareketlerin oynaklığını göstermektedir. Büyük piyasa hareketleri olduğu zaman yüksek volatilite gözlemlenir. Tam tersi de doğrudur. Yani piyasanın durgun olduğu zaman ortalama gerçek farkı gösteren dik çizgiler kısa bir görünüm alacaktır. Fiyat dalgalanmaları yatırımcı için önemli işaretlerdir ve gözden kaçırılmaması gerekir.
Ortalama Gerçek Fark Neden Önemlidir?
Piyasadaki tüm hareketliliğin amacı kardır. Bir menkul değerin hareketli olmasının amacı değerin düşmekte veya yükselmekte olması anlamına gelir.
Tüm yatırımcıların hareketleri incelemedeki amacı riski azaltmak ve kârlı olan hareketleri yapabilmektir. Volatilite yani oynaklık yüksek olduğunda, piyasada alım satım hareketliliği yaşanıyor demektir. Bunun tam tersi de geçerlidir. Yani volatilite düşüğünün anlamı hareketlilik az demektir. Bu noktada volatilite düşüklüğünde çok daha isabetli bir şekilde yatırım kararlarının alınması da mümkün hale gelmektedir.
Hareketliği, Ortalama gerçek fark şemasını iyi okuyan bir yatırımcı piyasadaki volatilite yükselmesini kolayca anlar. Aslında yukarıda yazılanların basitçe anlattığı bilgiyi tekrarlamak gerekirse şöyle denilebilir; Dün ve bugünün dip ve pikleri ile yapılan üçlü hesaplama tekniği ile nasıl elde edildiği yukarıda detaylı şekilde anlatılan Ortalama gerçek fark şemaya işlenirken oluşturulan dik çizgilerin uzun olması hareketliliğin yani volatilite yüksekliğinin belirtisidir. Yani kar veya zarar edileceğinin belirtisi kesinlikle değildir. Yani değerin yükseleceği ya da düşeceği bu şekilde kesinlikle anlaşılmaz.
Ortalama Gerçek Fark Neye Dikkat Edilmelidir?
ATR şeması değişiklikleri piyasa olayları için gösterge değildir. Çünkü gösterdiği tek şey piyasa hareketlenmesidir. Ama fiyatlar sabite yakın sürüyor ise ATR değerleri yatay gidiyor ise, bu piyasa oynaklığının azaldığını, volatilitenin düşmesi demektir. Volatilite aynı zamanda talep ve arzda görülen büyük değişimi de gösterir. Önemli olan bu bilgiyi okuyabilmek ve piyasanın dengesini anlamaktır.
Ama şu konuya da dikkat etmek gereklidir. ATR bir süredir düşüyor ise, fiyatlar bu süre içinde büyük değişimler olmadıysa, o zaman arkasından fiyatlarda ani bir artış geliyor anlamına gelebilir.
ATR indikatörü ile stop noktası da belirlemekte kullanılmaktadır. Bu stop noktası yatırımcının risk alma veya tecrübeli olup olmamasına göre değişim gösterebilir. Bazı yatırımcı stop noktasını sağlanan değerin 0,5’ini çıkartarak tespit eder. Bazıları ise 0,5 yerine 1,5’ini çıkartır. Bu tümüyle yatırımcının kendi belirlemesi ile ortaya çıkar. Bazıları için az kar etmek bir kazanma sürecinde zarar olarak algılanırken, bazı yatırımcı ise daha temkinli gitme eğilimi taşır. Stop’u ona göre ayarlar.
Son günlerin popüler konusu Metaverse oldukça derin bir derya, bu alanda çokça içeriği sizlerle paylaşan Kripto RADAR Sosyal Medya Hesaplarını mutlaka TAKİP EDİN!
Kripto Cast | LinkedIN | Instagram | Twitter | Facebook | Telegram