Bir “Numen” Olarak Bitcoin

Lidyalıların parayı bulmasından bu yana bir mal ya da hizmetin değerinin parasal olarak nasıl ifade edilmesi gerektiği konusunda hala evrensel ve standart bir ölçüt belirlenemedi. Ama Bitcoin ile bu sorunun çözüldüğü görülüyor.

Günümüzde değeri ifade etmek için kullandığımız Bitcoin ve itibari paralar aslında yapısı gereği birbirinden o kadar farklı ki onları tek bir isimle çağırmak neredeyse imkansız. Bunun sonucu olarak Bitcoinciler ABD dolarına “zoraki para” demekten hiç çekinmiyorlar. Hatta paranın sadece Bitcoin olduğunu da iddia edenler var. Bitcoin’in hür irade ile her an değiş tokuş yapabileceğiniz bir varlık haline gelmesi bu düşüncenin gelişmesi için en temel unsurlardan biridir.

Bitcoin’e Geç Kaldığınızı mı Düşünüyorsunuz? Tekrar Düşünün

Hükümetler para kavramını sessiz sedasız tartışırken, insanlar çoktan iki parayı birden kullanmaya başladı. Hatta insanlar zaman geçtikçe zor olanı yani Bitcoin’i birçok açıdan itibari paraya tercih etmeye başladı. Hiç şüphesiz bu seçim ilk dönemlerinde paraların takas edilmesinin zorluğunu ya da takas etmedeki risklerin çokluğunu da beraberinde getirdi. Fakat Bitcoin’in elde tutulması ile gelen mali avantajlar bu zorluğun gitgide aşılmasına imkan verdi.

Rakamların icadı gibi Bitcoin’in hayatımıza girmesi de bundan sonraki süreçte dilimizi ve düşünce sistemimizi kökünden değiştirebilir. Hatta Bitcoin, para fenomeninin özü olma yolunda emin adımlarla ilerliyor.

İtibari para denilen varlık aslında başka mal ya da hizmetlerin dilsel olarak görünüşlerinden ibaret. Sahip olduğumuz malların ya da aldığımız hizmetlerin değerini belirleyen ve geniş halk kitleleri tarafından kabul edilmiş olan itibari paralar para kavramının özünden çok malların ya da hizmetlerin değerinin dilsel olarak ifadesidir.

Örneğin bir kişinin servetini hesapladığımızda bulduğumuz sonucu itibari para ile dile getirmek için hükümetin belirlediği hesaba başvurduğumuzda bunun gerçek değerini hiçbir zaman bulamayacağımızı görürüz. Ama doğası gereği ve işlevleri nedeniyle kesin ve süresiz olarak tanımlandığı için servetin değerini sayısal olarak Bitcoin cinsinden ifade etmenin önü açıktır.

Aslında Bitcoin nesnel olarak bir açıklanma ihtiyacı hissetmez. Bitcoin, cari parasal söylemler düşünüldüğünde politik ya da toplumsal ve dilsel olarak bilinemez bir fenomendir. Ama bizim parasal söylem evrenimize tanımlanmış bir parametreler dizisi, yani bir uzay, nesnel bir olgu seti ve içinde onu ayrıştırmak için bir zaman zinciri verir. Başka bir deyişle, bir konu olarak Bitcoin olgusunu daha iyi anlamak için Bitcoin’e kendi parametreleri üzerinden ya da kendi uzay-zaman denkleminden bakmak gerekir. Bugün geldiğimiz noktada Bitcoin para kavramını kendi uzay-zaman denkleminde açıklayabilen en önemli dilsel ve düşünsel olgudur.

Bir “Numen” Olarak Bitcoin

Bu anlamda değerin ya da bir mal ve hizmetin ölçüsü olarak ileri sürülen dil son derece önemlidir. Bu dilin geniş kitleler tarafından benimsenmesi ilerlemeyi ve işbirliğini sağlayarak evrensel düzeyde bir anlam geliştirebilir. Tanımı yapılmamış ya da yapılamamış kavramlara verilecek olan anlamlar gerçeklikten kopabilir. Örneğin itibari paraların tanımının tam olarak yapılmasındaki zorluk ya da tanımının esnekliği para kavramının anlamını gerçeklikten uzak ve pratikte komplo adı verilen olgulara evrilmesine sebep olmaktadır. Komplo kelimesi etimolojik olarak resmi otoriteye karşıt belli bir amaç etrafında birleşen ortak ruhun ifadesidir. Mevcut hükümetlerin ya da otoritelerin para kavramının tanımını yapamamış olması ya da itibari paraların mal ve hizmetler için biçilen değeri tam olarak karşılayamamış olması bu anlam kargaşası içindeki hükümet ve resmi otoritelerin karşısında zihinlerde komploların ortaya çıkmasına imkan tanımaktadır. Bu zihinsel süreç para kavramının hem ilgili otoriteler nezdinde hem de parayı kullanan halk nezdinde muğlak kalmasına neden olmaktadır. Örneğin standartlaştırılmış parasal ölçü birimleri olmadan, uluslararası ticaret imkansız değilse bile hesaplama açısından zorlu hale gelir. Bugün uluslararası ticaret işlevsel bir sihirdir ve bu sihrin küresel anlamda devamı para kavramının anlamının evrenselleşmesi, standartlaşması ve tanımının tam olarak yapılmasıyla mümkündür. Tanımlama bize ünlü filozof Sokrates’ten kalan bir mirastır. Sokrates tanımın tam olması için o kavram içinde yer alan tüm unsurların tanımın yapıldığı kümenin içinde kalması, o kavram dışında kalan tüm unsurların da o kümenin dışında kalması metodunu uygulamıştır. Para kavramının tanımının da yapılabilmesi için kavramın dışında kalan komploları uzaklaştırmak ve kavramın gerçeklik ile bağlantısını bularak kavramın bütün unsurlarını serimlemek gerekir.

Dünden Bugüne BTC Bitcoin

Günümüzde para basıcılar yani hükümetlerin para basmada sınırları bulunmamaktadır. Bu sınırsızlık sınırsız borçları doğurmaktadır. Modernleşmenin olumsuz bir sonuç olarak getirdiği tüketim ekonomisi ya da haz ekonomisi bu borçlanmayı ve doğal olarak sınırsız para basmayı kaçınılmaz kılmaktadır. Hatta günümüzde pek çok işletme için başarının ölçüsü büyük ölçüde müşterilerini kendilerine borçlandırıp borçlandıramayacaklarına ve ne ölçüde borçlandırabileceklerine bağlıdır. Artık para her şey haline geldi. Ve her şey her an fiziksel olmasa bile dijital olarak paraya çevrilebilir hale geldi. Bireysel anlamda başarı ise bireysel borçlarla korelasyon oluşturmaya başladı. Borç sadece teşvik edilmekle kalmıyor, yaşamı finanse etmek için olmazsa olmaz bir olgu haline geldi. Bireyler herhangi bir masraf için borca girmeye ve her hazzın peşinden gitmek için borç kullanmaya teşvik ediliyor.

Bunun yanında ekonominin Bitcoin üzerine kurulması ya da takasın Bitcoin ile yapılması mal ve hizmetlerin değerinin olması gerekene yakınlaştırılması açısından önemli olmakla birlikte bu borç sarmalını kırmaya adaydır. Çünkü Bitcoin itibari paralara göre gerçek, sınırlı ve standart bir ölçü birimidir. Paranın tanımının ne olduğunun bilinmesinin ve paranın gerçekte ne kadar olduğu konusunda uzlaşının küresel ilerleme için stratejik önemde olduğunu bilmek gerekir. İtibari paralar bu tanımın ne olduğu konusunda net bir sonuç ortaya koyamamaktadır.

Bitcoin ise daha en başından tanımı belli olan, kapasitesi belli olan ve üretim süreçleri açıklanmış bir olgudur. Bu olgu üzerinden mal ve hizmetlerin değeri daha kesin bir şekilde ölçülebilir. Yukarıda Sokrates’ten mülhem ifade edilen bir nesnenin ne olduğu sorunu aynı zamanda bir nesnenin ne olmadığı sorunudur. Tam tanım eski Türkçede “Efradını cami, ağyarını mani” olarak ifade edilir. Yani bir nesnenin tanımı o nesnenin tam olarak ne olduğuyla birlikte ne olmadığının da tanımıdır aynı zamanda. Bitcoin’in üstüne kurulduğu Blockchain teknolojisi tanımlama yaparken itibari paralarda tam olarak çözülememiş “Ağyarını mani” sorununu çözmektedir. İtibari para ile herşey satın alınabilir iken ya da başka bir deyişle her şey paraya endekslenmiş iken doğası gereği ekonomik ifade edilemeyen nesneler sayısal bir düzleme indirilmiştir. Fakat Bitcoin bu sorunu takasın ruhuna uygun bir düzleme getirmeyi başarmaktadır. Başka bir ifadeyle ölçünün ne olduğunu ya da ne olmadığını her an istediği gibi eğip bükebilen hükümetlerden ve otoritelerden alarak standart oluşturmuş ve standardı küresel bir düzleme getirmiştir.

Bitcoin Nasıl Satın Alınır? – Başlangıç Kılavuzu

Herşeyin ekonomik bir ölçüt ile ifadesi aslında herşeyin mülkiyetinin o ölçütün sahibi olan otoriteye devredilmesi demektir. O ölçütün otoritenin elinden alınması ise mülkiyetin bizatihi bireylere tevdi edilmesidir. Bitcoin almak hükümetlerin mülkiyet ve iktidarını geri dönülmez bir şekilde ortadan kaldırabilir. Teorik olarak sınırsız bir varlığın parçalarının mülkiyetinden söz edilemez. Çünkü mülkiyet neyin sahibi olduğunuzun yanında neyin sahibi olmadığınızı da belirlemek için vardır. Bitcoin bu noktada mülkiyetin tam anlamıyla gerçekleşmesine imkan tanımaktadır. Bitcoin’i benimseme süreci, belirsizliğin ve yanılabilirliğin sistemik bir kabulüdür. Para hakkında hiçbir şey bilmediğinizi kabul edemiyorsanız, Bitcoin hakkında hiçbir şey bilmiyorsunuz demektir.

Buradan hareketle para politikalarının kırılgan ve temelsiz sembolik temsillerin üzerine inşa edildiğini söylemek mümkündür. İtibari para sahipleri tam olarak algılayamadıkları optimumda sıkışıp kalmışlardır. Bitcoin ise para dünyasının tam bir tanımını oluşturan en kısa bilgisayar programıdır. Finansal gelecek ise bu basit ama belirli temel üzerinde yükselecektir. Bitcoin’in değişmez kıstası ile ölçüldüğünde, piyasaları daha hassas bir şekilde değerlendirme imkanı doğar. Sermayenin daha sağlam temellerde ve güvenli bir şekilde biriktirilmesi ve giderek daha büyük ölçeklerde sağlam mali temeller üzerinde işbirliği yapma imkanı doğmaktadır. Bu bütünlük 21 Milyon Bitcoin çıkarıldığında da bozulmayacaktır. İtibari paranın asıl sahibi hükümetler iken Bitcoin küresel ölçekte kabul ile birlikte asıl kullanım alanına dönüp para mülkiyetinin bireylere verilmesini sağlayacaktır. Bugün Bitcoin’in dalgalanması ya da değerinin artıp ya da azalmasının son tahlilde bir önemi bulunmamaktadır. Çünkü klasik ekonomik teorilerinden de bildiğimiz üzere fiyat arzın ve talebin dengelendiği noktada oluşacaktır. Bu noktadan sonra enflasyon ve diğer ekonomik dalgalanmalara fırsat vermeyecek şekilde optimum noktaya ulaşacaktır. Bugün önemli olan Bitcoin’de yaşanan fiyat artışı ya da azalmalar değil, Bitcoin’in gün sonunda standartlaştırılmış bir ölçü aracı olmasıdır. Dolayısıyla Bitcoin’deki değişiklikler düşünülürken çok yavaş ve dikkatli olunmalıdır. Küresel anlamda böyle ölçüt aracının henüz bir rakibi bulunmamaktadır. Bu açıdan şimdilik onu değiştirmek için acil bir ihtiyaç yoktur. Bitcoin‘in standardını bilerek öngörülebilir bir parasal dünya görüşü oluşturulması mümkündür. Bitcoin’den önce, böyle bir bilgi, kapatılamayacak bir boşluktu ve sadece varsayımlara güveniliyordu. Fakat bugün geldiğimiz noktada en azından tanımı yapılmış bir ölçütün varlığı tüm varsayımları  gerçekçi, tutarlı ve bütüncül bir hale getirecektir.

Bu içerik oluşturulurken bitcoinmagazine editörlerinden Alex MCSHANE tarafından yayınlanan içerikten esinlenilmiştir. (The Language Of Bitcoin)